Askerlik Muafiyet Şartları
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 72. maddesi gereğince, her Türk vatandaşının askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü bulunmaktadır. Ancak, bazı durumlarda bu yükümlülükten muaf olunabilmektedir. Askerlik muafiyeti, askerlik hizmetini yerine getirmeye engel sağlık sorunları, bedensel veya zihinsel engellilik, şehit veya gazi olma gibi çeşitli nedenlerle gerçekleşebilmektedir.
Askerlik Muafiyeti Türleri
Askerlik muafiyeti, temel olarak iki gruba ayrılmaktadır:
- Sağlık Muafiyeti: Askerlik hizmetini yerine getirmeye engel sağlık sorunları bulunan yükümlüler, sağlık muayenesi sonucunda askerliğe elverişli bulunmazlar ve muafiyet alırlar.
- Diğer Muafiyetler: Askerlik hizmetini yerine getirmeye engel bedensel veya zihinsel engellilik, şehit veya gazi olma gibi nedenlerle muafiyet alınabilmektedir.
Sağlık Muafiyeti
Askerlik hizmetini yerine getirmeye engel sağlık sorunları, askerlik muafiyetinin en yaygın nedenidir. Askerliğe elverişli bulunmayan yükümlüler, askerlik şubelerine giderek sağlık muayenesi yaptırırlar. Sağlık muayenesi sonucunda askerliğe elverişli bulunmayan yükümlülere, askerlik şubesince muafiyet belgesi düzenlenir.
Askerliğe elverişli bulunmayan sağlık sorunları, Askeralma Yönetmeliği’nde belirtilmiştir. Bu yönetmeliğe göre, askerliğe elverişli bulunmayan sağlık sorunları şunlardır:
- Ciddi ortopedik sorunlar: Omurga, eklemler, kemikler ve kaslarda bulunan ciddi sorunlar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
- Ciddi nörolojik sorunlar: Beyin, sinirler ve omurilikte bulunan ciddi sorunlar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
- Ciddi kalp ve damar hastalıkları: Kalp, damar ve kan sistemiyle ilgili ciddi sorunlar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
- Ciddi akciğer hastalıkları: Akciğer, bronş ve solunum sistemiyle ilgili ciddi sorunlar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
- Ciddi mide ve bağırsak hastalıkları: Mide, bağırsak ve sindirim sistemiyle ilgili ciddi sorunlar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
- Ciddi böbrek ve idrar yolu hastalıkları: Böbrek, idrar yolu ve boşaltım sistemiyle ilgili ciddi sorunlar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
- Ciddi cilt hastalıkları: Cilt ve deri ile ilgili ciddi sorunlar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
- Ciddi ruhsal ve psikiyatrik sorunlar: Ruhsal ve psikiyatrik hastalıklar, askerliğe elverişli bulunma nedenidir.
Diğer Muafiyetler
Askerlik hizmetini yerine getirmeye engel bedensel veya zihinsel engellilik, şehit veya gazi olma gibi nedenlerle de muafiyet alınabilmektedir.
Bedensel veya Zihinsel Engellilik: Tedaviye rağmen iyileşmeyen ve askerlik hizmetini yerine getirmeye engel teşkil eden bedensel veya zihinsel engellilik, askerlik muafiyeti nedenidir. Engellilik derecesine göre, yükümlülere %30-%90 arasında muafiyet oranı verilir.
Şehit veya Gazi Olma: Şehit veya gazi olan yükümlülerin çocuklarından, kardeşleri ve eşleri, askerlik hizmetinden muaftır.
Askerlik Muafiyeti Başvurusu
Askerlik muafiyeti başvurusu, askerlik şubelerine yapılır. Başvuru için gerekli belgeler şunlardır:
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Askerlik belgesi
- Sağlık raporu
- Diğer muafiyet belgeleri (şehitlik, gazilik belgesi vb.)
Askerlik şubesince yapılan değerlendirme sonucunda, yükümlüye muafiyet kararı verilirse, muafiyet belgesi düzenlenir.
Askerlik Muafiyetinin İptali
Askerlik muafiyeti, bazı durumlarda iptal edilebilmektedir. Muafiyetin iptali nedenleri şunlardır:
- Sağlık muayenesinde askerliğe elverişli bulunma
- Muafiyet kararını aldıktan sonra şehit veya gazi olma
- Muafiyet kararını aldıktan sonra bedensel veya zihinsel engellilik oluşması
Askerlik muafiyetinin iptali halinde, yükümlü askerlik hizmetini yerine getirmekle yükümlüdür.
**Asker